δημιουργική … γραφή

Πέμπτη 10 Φεβρουαρίου 2011

Το ταξίδι των λέξεων : μετανάστευση και επαναπατρισμός




Το παράδειγμα του έλληνα μετανάστη στην Αμερική που εφευρίσκει ελληνικές ετυμολογίες για όποια λέξη του δοθεί δεν είναι ενδεικτικό για το τι συμβαίνει με τα δάνεια μεταξύ των γλωσσών. Άν όμως υποθέσουμε λογικά ότι είναι η νοσταλγία που νιώθει για την πατρίδα του ο λόγος που τον ωθεί σ'αυτές τις "τραβηγμένες" ετυμολογήσεις λέξεων, τότε η επιστήμη της γλωσσολογίας μπορεί να μας βεβαιώσει ότι ο γαλλικός όρος nostalgie έχει τη ρίζα του στις ελληνικές λέξεις νόστος+άλγος και είναι ο όρος που δημιουργήθηκε για να αποδώσει τον πόνο (ἄλγος) που προκαλεί η προσμονή της επιστροφής στην πατρίδα (νόστος).

Αυτά κι άλλα πολλά για τις δάνειες και αντιδάνειες λέξεις μπορούμε να διαβάσουμε στο άρθρο του Γ. Μπαμπινιώτη στο Βήμα της 13/9/2009, με τίτλο Λεξιλογικοί Νόστοι.


Στο Λεξικό της κοινής νεοελληνικής στην Πύλη για την Ελληνική γλώσσα μπορούμε αρχικά να δούμε τη σημασία του όρου "αντιδάνειο" και από τα παραδείγματα να αναζητήσουμε την αρχική σημασία λέξεων όπως "καναπές" και "μπράτσο". Επιπλέον, χρησιμοποιώντας την επιλογή "Σύνθετη Αναζήτηση" να βρούμε τις ελληνικές ρίζες πληθώρας ξένων όρων και ιδιαίτερα σε σημασιολογικά πεδία όπως η Ιατρική, αλλά και τα αντιδάνεια της ελληνικής, ελληνικές λέξεις δηλαδή που, αφού πέρασαν ως δάνεια σε άλλες γλώσσες, δημιούργησαν νέες λέξεις οι οποίες με τη σειρά τους επανεισήχθησαν στα ελληνικά.


Αυτή είναι μια σύντομη δική μας δουλειά, που πατάει πάνω σε ένα βιντεάκι του ΕΟΤ και με πιο καλλιτεχνική διάθεση, έχει στόχο να μας θυμίσει αγγλικές- και όχι μόνον- λέξεις που έχουν ελληνική ρίζα.




Στη συνέχεια μπορείτε να διαβάσετε τους δύο λόγους που εκφώνησε,  ο καθηγητής και ακαδημαϊκός Ξ. Ζολώτας, στα πλαίσια της συνεδρίασης της Παγκόσμιας Τράπεζας, τον Οκτώβριο του 1957 τον πρώτον και το 1959, σε αντίστοιχη περίπτωση, τον δεύτερο.


Παρατηρείτε κάτι;


Ο λόγος που εκφωνήθηκε το 1957

I always wished to address this Assembly in Greek, but realized that it would have been indeed "Greek" to all present in this room. I found out, however, that I could make my address in Greek which would still be English to everybody. With your permission, Mr. Chairman, l shall do it now, using with the exception of articles and prepositions, only Greek words.

Kyrie,

I eulogize the archons of the Panethnic Numismatic Thesaurus and the Oecumenical Trapeza for the orthodoxy of their axioms methods and policies, although there is an episode of cacophony of the Trapeza with Hellas.

With enthusiasm we dialogue and synagonize at the synods of our didymous Organizations in which polymorphous economic ideas and dogmas are analyzed and syntherized.Our critical problems such as the numismatic plethora generate some agony and melancholy. This phenomenon is charateristic of our epoch. But, to my thesis we have the dynamism to program therepeutic practices as a prophylacis from chaos and catastrophe.In parallel a panethnic unhypocritical economic synergy and harmonization in a democratic climate is basic.

I apologize for my eccentric monologue. I emphasize my eucharistia to your Kyrie to the eugenic and generous American Ethnos and to the organizers and protagonists of this Ampitctyony and the gastronomic symposia.

Ο λόγος που εκφωνήθηκε το  1959

Kyrie,

It is Zeus' anathema on our epoch and the heresy of our economic method and policies that we should agonize the Skylla of nomismatic plethora and the Charybdis of economic anaemia.

It is not my idiosyncracy to be ironic or sarcastic but my diagnosis would be that politicians are rather cryptoplethorists. Although they emphatically stigmatize nomismatic plethora, they energize it through their tactics and practices. Our policies should be based more on economic and less on political criteria. Our gnomon has to be a metron between economic strategic and philanthropic scopes.

In an epoch characterized by monopolies, oligopolies, monopolistic antagonism and polymorphous inelasticities, our policies have to be more orthological, but this should not be metamorphosed into plethorophobia, which is endemic among academic economists.

Nomismatic symmetry should not antagonize economic acme. A greater harmonization between the practices of the economic and nomismatic archons is basic.Parallel to this we have to synchronize and harmonize more and more our economic and nomismatic policies panethnically. These scopes are more practicable now, when the prognostics of the political end economic barometer are halcyonic.The history of our didimus organization on this sphere has been didactic and their gnostic practices will always be a tonic to the polyonymous and idiomorphous ethnical economies. The genesis of the programmed organization will dynamize these policies.

Therefore, I sympathize, although not without criticism one or two themes with the apostles and the hierarchy of our organs in their zeal to program orthodox economic and nomismatic policies.

I apologize for having tyranized you with my Hellenic phraseology. In my epilogue I emphasize my eulogy to the philoxenous aytochtons of this cosmopolitan metropolis and my encomium to you Kyrie, the stenographers.

Ο καθηγητής είχε επιχειρήσει κάτι ανάλογο και στα γαλλικά, σύμφωνα με το abnet:

Le Dedale Synchrone Du Cosmos Politique 
 
Kyrie, 
Sans apostropher ma rhetorique dans l' emphase et la plethore, j΄ analyserai elliptiquement, sans nul gallicisme, le dedale synchrone du cosmos politique caracterise par des syndromes de crise paralysant l΄ organisation systematique de notre economie. 
Nous sommes periodiquement sceptiques et neurastheniques devant ces paroxysmes periphrasiques, cette boulimie des demagogues, ces hyperboles, ces paradoxes hypocrites et cyniques qui symbolisent une democratie anachronique et chaotique. Les phenomenes fantastiques qu΄on nous prophetise pour l΄ epoque astronomique detroneront les programmes rachitiques, hybrides et sporadiques de notre cycle atomique. Seule une panacee authentique et draconienne metamorphosera cette agonie prodrome de l΄ apocalypse et une genese homologue du Phenix. Les economistes technocrates seront les strateges d΄ un theatre polemique et dynamique et non les proselytes du marasme. Autochtones helleniques, dans une apologie cathartique, psalmodions les theoremes de la democratie thesaurisante et heroique, soyons allergiques aux parasites allogenes dont les sophismes trop hyalins n΄ ont qu΄une pseudodialectique. 
En epilogue a ces agapes, mon amphore a l΄ apogee, je prophetise toute euphorie et apotheose a Monsieur Giscard d΄ Estaing, prototype enthousiasmant de la neo-orthodoxie economique et symbole de la palingenesie de son ethnie gallique.

Δεν υπάρχουν σχόλια: