δημιουργική … γραφή

Πέμπτη 15 Οκτωβρίου 2009

ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΚΥΚΛΑΔΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ

Ένας «εκκολαπτόμενος» δημοσιογράφος δημοσίευσε στο σχολική του εφημερίδα το παρακάτω κείμενο σχετικά με τον Κυκλαδικό πολιτισμό, το οποίο περισσότερο μας δημιουργεί ερωτήματα παρά μας λύνει απορίες.

Ας το διαβάσουμε.

«Ιστορίες από το μακρινό παρελθόν.

Οι Έλληνες έχουν εξαπλωθεί στον ευρύτερο χώρο της Μεσογείου και, εκτός από την ηπειρωτική χώρα, δημιουργούν και συντηρούν οικισμούς σε πολλές περιοχές του Αιγαίου. Σε όλες τις φάσεις της ιστορικής περιόδου που αποκαλούμε Εποχή του Χαλκού ανθούν οικισμοί στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Κυκλάδων και αφήνουν μέχρι σήμερα τα ίχνη τους κάτω από το όνομα Κυκλαδικός πολιτισμός.
Διαθέτοντας άφθονες πρώτες ύλες οι κάτοικοι των νησιών κατεργάζονται τα μέταλλα και το λίθο με σημαντικά αποτελέσματα για τις τοπικές κοινωνίες και την οικονομία τους. Η γεωγραφική θέση, η μορφολογία του εδάφους, το κλίμα της περιοχής συμβάλλουν σημαντικά στην άνθηση και διατήρηση αυτού του πολιτισμού, από τον οποίο έχουν έρθει στο φως πλήθος αντικειμένων, χάρη στην αρχαιολογική σκαπάνη. Η κυκλαδική γλυπτική, για παράδειγμα, έχει κάνει γνωστή παγκόσμια την περιοχή με τα φημισμένα ειδώλιά της. Οι τοιχογραφίες με τα λαμπερά ακόμη χρώματα ζωντανεύουν μπρος στα μάτια μας σκηνές της ζωής και τα κεραμικά αντικείμενα μας διηγούνται μέσα από το σχήμα και το διάκοσμό τους πλήθος καθημερινές ιστορίες για τη χρήση τους. Αν κάποιοι πιστεύουν ότι οι νεκροί μένουν σιωπηλοί, θα πρέπει να μελετήσουν τα κυκλαδικά νεκροταφεία. Με το πλήθος αντικειμένων που περιέχουν συνιστούν τα πιο εύγλωττα ιστορικά τεκμήρια για την εποχή.
Οι κυκλαδίτες φαίνεται ότι για μια μεγάλη περίοδο έζησαν μια ήρεμη και ευχάριστη ζωή, επικοινωνώντας συχνά με τους άλλους ελληνικούς πολιτισμούς που άνθισαν παράλληλα στην ευρύτερη περιοχή, γύρω στο 2300 όμως, όπως όλα δείχνουν, μεγάλη αναστάτωση τους βρήκε, γι’ αυτήν όμως θα μιλήσουμε σε επόμενο άρθρο μας.
Θα τα ξαναπούμε σύντομα φίλοι μου, με νέες ιστορίες από το παρελθόν»
.

Εμείς, ως "εκκολαπτόμενοι" ιστορικοί, θα αναλάβουμε να δώσουμε απαντήσεις σε όλα τα σκοτεινά σημεία του κειμένου και να γνωρίσουμε πολύ περισσότερα πράγματα για τον κυκλαδικό πολιτισμό.

Στην προσπάθειά μας αυτή θα έχουμε ως βοηθό μας το διαδίκτυο και ειδικότερα θα χρησιμοποιήσουμε τις πληροφορίες που μας προσφέρουν δύο, κυρίως, σημαντικοί ιστότοποι:
Η Ελληνική Ιστορία του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού και το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.

ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

Η εργασία που πρέπει να κάνουμε είναι μεγάλη γι αυτό θα τη χωρίσουμε σε επιμέρους τμήματα και, για να τα μελετήσουμε, θα χωριστούμε κι εμείς σε 7 διαφορετικές ομάδες των τριών ατόμων (η ομάδα ---- θα έχει 4 άτομα).

Κάθε ομάδα λοιπόν θα ερευνήσει και θα προσπαθήσει να απαντήσει γραπτά στα ερωτήματα που παρουσιάζονται στο αντίστοιχο φύλλο εργασίας της.

Στο τέλος, αφού όλοι ανακοινώσουν τα αποτελέσματα της ιστορικής τους έρευνας, θα έχουμε καταφέρει να ζωντανέψουμε πολλές και διαφορετικές πτυχές του μακρινού αυτού πολιτισμού, που εξακολουθεί να μας επηρεάζει.

Για να εργαστούμε γρήγορα και αποτελεσματικά, κάθε ομάδα ορίζει :

-έναν υπεύθυνο για την πλοήγηση στο διαδίκτυο με βάση τις συνδέσεις που δίνονται στο φύλλο εργασίας της

-έναν γραμματέα, που θα κρατά σημειώσεις για τις απαντήσεις στις ερωτήσεις του φύλλου εργασίας της και θα συντάξει το τελικό κείμενο με τη βοήθεια και των άλλων μελών της ομάδας. Αυτός, πρώτα από όλα αντιγράφει το φύλλο εργασίας της ομάδας του σε ένα αρχείο του επεξεργαστή κειμένου και κρατά τις σημειώσεις του κάτω από κάθε ερώτηση.

-τον υπεύθυνο της παρουσίασης του τελικού προϊόντος της εργασίας, το οποίο μπορεί να είναι κείμενο, κείμενο και εικόνες, παρουσίαση σε διαφάνειες και ό,τι άλλο σκεφτεί η ίδια η ομάδα ότι ταιριάζει στο είδος των ερωτημάτων που έχει να απαντήσει και προλαβαίνει να το κάνει στον περιορισμένο χρόνο που διαθέτει.

Το τέταρτο άτομο της ομάδας ---- θα έχει την υποχρέωση, μετά την παρουσίαση των ομάδων, να συγκεντρώσει τις πληροφορίες και να τις μοιράσει σε όλες τις ομάδες.

Ο ΣΤΟΧΟΣ

Ο στόχος μας είναι όταν ενώσουμε τα επτά διαφορετικά κείμενα που έχουν δημιουργηθεί να μπορούμε να ξαναγράψουμε το αρχικό άρθρο με τέτοιο τρόπο, ώστε να αποτελεί ένα ιστορικό κείμενο, σαν αυτά που βρίσκουμε στο βιβλίο της ιστορίας μας.

ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΡΓΑΣΙΩΝ

Ο χρόνος είναι πολύτιμος γιατί είναι περιορισμένος. Θα εργαστούμε λοιπόν τηρώντας όσο αυστηρότερα γίνεται το χρονοδιάγραμμα που ακολουθεί.

Την πρώτη διδακτική ώρα κάθε ομάδα πλοηγείται στις σελίδες που παρουσιάζονται με τη μορφή υπερδεσμών (κρατώντας πατημένο το πλήκτρο ctrl και κάνοντας κλικ πάνω στα μπλε γράμματα με το ποντίκι), αντλεί τις πληροφορίες που χρειάζεται και κρατά σημειώσεις σε ηλεκτρονική μορφή. Δημιουργεί από τις σημειώσεις αυτές το τελικό κείμενο για την παρουσίασή της.

Τη δεύτερη διδακτική ώρα παρουσιάζεται το υλικό όλων των ομάδων. Κάθε ομάδα έχει στη διάθεσή της μόνο 5 λεπτά για την παρουσίαση του υλικού της, γι΄ αυτό το κείμενό της δεν πρέπει να είναι εκτενές.

Την ώρα της παρουσίασης κάθε ομάδας όλοι οι υπόλοιποι αξιολογούν το αποτέλεσμα με βάση το κριτήριο αξιολόγησης που θα σας δοθεί τυπωμένο ως φύλλο εργασίας.

Ο υπεύθυνος για τη συγκέντρωση των εργασιών παίρνει τα κείμενα και από τις επτά ομάδες και αναλαμβάνει, σε συνεργασία με μένα, να τα φωτοτυπήσει και να τα μοιράσει σε όλους του μαθητές της τάξης.

Εναλλακτικά, ο ίδιος μαθητής αναλαμβάνει να ξαναγράψει το αρχικό άρθρο συμπεριλαμβάνοντας όλες τις πληροφορίες που τώρα έχουμε στη διάθεσή μας.

ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ

-σχεδιάζουμε ειδώλια επηρεασμένα από την κυκλαδική τεχνοτροπία τα οποία όμως θα αναπαριστούν συνήθειες του σημερινού πολιτισμού
-παραποιούμε «εκμοντερνίζοντας» κάποιες από τις διάσημες κυκλαδικές τοιχογραφίες
-συντάσσουμε μια φανταστική ιστορία εμπνευσμένη από ένα ειδώλιο ή μια τοιχογραφία
-δημιουργούμε ένα κολάζ εικόνων από αντικείμενα του κυκλαδικού πολιτισμού


ΟΜΑΔΑ 1

Όνομα
Αρμοδιότητα στη ομάδα


Ποια χρονική περίοδο αποκαλούμε κυκλαδικό πολιτισμό και σε ποιες επιμέρους φάσεις διαιρείται; Μπορείτε να σημειώσετε 2-3 σημαντικούς οικισμούς για κάθε περίοδο;

http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=37&clang=0
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/habitation/mc/index.html
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/habitation/eb/index.html
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/habitation/lc/index.html

Ο Κυκλαδικός πολιτισμός αποτελεί τμήμα της γενικότερης ιστορικής περιόδου που αποκαλούμε Εποχή του Χαλκού. α)Τι είδους μέταλλα κατεργάζονται στις Κυκλάδες, β) που βρίσκονται οι πηγές των πρώτων υλών, γ) τι είδους αντικείμενα παράγονται με τη χρήση των μετάλλων και δ) ποια αποτελέσματα έφερε η διάδοση της χρήσης του μετάλλου στο είδος της κοινωνίας και της οικονομίας;

http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=resource&cresrc=140&cnode=40&clang=0
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/technology/metallurgy/index.html
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/gallery/gallery.html
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/economy/index.html
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/society/index.html

ΟΜΑΔΑ 2
Όνομα
Αρμοδιότητα στη ομάδα


Μελετώντας τα στοιχεία που αφορούν τη γεωγραφική θέση, τη μορφολογία του εδάφους και ο περιβάλλον των Κυκλάδων, πού θεωρείς ότι οφείλεται η ανάπτυξη σημαντικού πολιτισμού στο χώρο αυτό;

http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=36&clang=0

Τι είδους αντικείμενα συναντούμε μεταξύ των ευρημάτων της κυκλαδικής τέχνης;

http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=34&clang=0
http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=resource&cresrc=138&cnode=40&clang=0
http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=resource&cresrc=140&cnode=40&clang=0
http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=resource&cresrc=133&cnode=40&clang=0
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/gallery/gallery.html

Από ποιες πηγές αντλούμε πληροφορίες για την ενδυμασία των κατοίκων του Αιγαίου κατά την κυκλαδική περίοδο και τι γνωρίζουμε για τις ενδυματολογικές τους συνήθειες;

http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/society/clothes/index.html

ΟΜΑΔΑ 3
Όνομα
Αρμοδιότητα στη ομάδα



Η κυκλαδική γλυπτική είναι αυτή που έκανε τον κυκλαδικό πολιτισμό διεθνώς γνωστό μέσα από τα ειδώλιά της. Τι σημαίνει ο όρος ειδώλιο;

Από τι υλικό κατασκευάζονται κατά κύριο λόγο και πώς γινόταν η κατεργασία του υλικού τους από τους τεχνίτες της εποχής;

Τι προβλήματα συναντούν οι αρχαιολόγοι και οι ιστορικοί όταν προσπαθούν να μας μελετήσουν την τεχνική κατασκευής των ειδωλίων και να μας πληροφορήσουν για τη χρήση τους;

http://media.yen.gr/atlas/glossari.asp
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/glossary/index.html
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/technology/figurines/index.html
http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=resource&cresrc=143&cnode=40&clang=0
http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=resource&cresrc=141&cnode=40&clang=0
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/gallery/gallery.html

ΟΜΑΔΑ 4
Όνομα
Αρμοδιότητα στη ομάδα


Πόσων ειδών ειδώλια μπορούμε να διακρίνουμε στην Κυκλαδική τέχνη; Ποια είναι τα πολυπληθέστερα, τι συνήθως αναπαριστούν και τι συμπεράσματα βγάζουμε για τη χρήση τους;

Ποιο είδος σύγχρονης τέχνης φαίνεται να έχει επηρεαστεί από την Κυκλαδική τέχνη; Μπορείτε να επιλέξετε κάποιες εικόνες που να υποστηρίζουν την απάντησή σας; (μπορείτε να χρησιμοποιήσετε εκτός από τις ιστοσελίδες που σας δίνονται και την εύρεση μέσω του Google Εικόνες)

http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=resource&cresrc=141&cnode=40&clang=0
http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=resource&cresrc=126&cnode=40&clang=0
http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=resource&cresrc=123&cnode=40&clang=0
http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=resource&cresrc=100&cnode=77&clang=0
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/gallery/gallery.html

ΟΜΑΔΑ 5
Όνομα
Αρμοδιότητα στη ομάδα


Ποια στοιχεία γνωρίζουμε για τους οικισμούς της πρωτοκυκλαδικής περιόδου και σε τι είδους αρχαιολογικά ευρήματα στηριζόμαστε;

http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=resource&cresrc=139&cnode=40&clang=0
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/habitation/index.html

Ποιος ήταν ο ρόλος του χρώματος στην κυκλαδική τέχνη; Πώς γνωρίζουμε σήμερα εάν χρησιμοποιήθηκαν χρώματα στη διακόσμηση των ειδωλίων και τι είδους ερμηνείες δίδονται;
Σε πoια άλλα αντικείμενα της κυκλαδικής τέχνης διαπιστώνουμε χρωματική διακόσμηση;

http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=resource&cresrc=138&cnode=40&clang=0
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/gallery/gallery.html

ΟΜΑΔΑ 6
Όνομα
Αρμοδιότητα στη ομάδα


Οι ταφικές συνήθειες μας παρέχουν σημαντικές πληροφορίες για έναν πολιτισμό. Για τον Πρωτοκυκλαδικό πολιτισμό ιδιαίτερα, τα στοιχεία που αντλούνται από τις ανασκαφές των νεκροταφίων είναι εξαιρετικά σημαντικά. Για ποιο λόγο;

Τι είδους νεκροταφεία συναντούμε στις διαφορετικές υποδιαιρέσεις της πρωτοκυκλαδικής περιόδου και σε τι συμπεράσματα μας οδηγούν τα ευρήματα σ’αυτά;

http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=resource&cresrc=133&cnode=40&clang=0
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/society/burials/index.html

ΟΜΑΔΑ 7
Όνομα
Αρμοδιότητα στη ομάδα


Οι ιστορικοί μας αναφέρουν ότι γύρω στο 2300 η ζωή στα νησιά των Κυκλάδων αναστατώθηκε. Από ποια αρχαιολογικά ευρήματα αντλούν πληροφορίες και πώς τις ερμηνεύουν;

http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=node&cnode=39&clang=0
http://www.cycladic.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=node&cnode=38&clang=0

Τι είδους αναπαραστάσεις συναντούμε στις τοιχογραφίες και στη διακόσμηση των κεραμικών της κυκλαδικής τέχνης; Σε ποια συμπεράσματα μας οδηγούν αυτές οι εικόνες για το είδος του πολιτισμού που αναπτύχθηκε στην περιοχή;

http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/religion/index.html
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/gallery/religion/3a.html
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/gallery/economy/4.html
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/technology/index.html
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/technology/fresco/index.html
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/technology/pottery/index.html
http://www.fhw.gr/chronos/02/islands/gr/gallery/gallery.html

Δεν υπάρχουν σχόλια: